بوتاکس صورت چیست؟

بوتاکس نامی برگرفته از سم بوتولونیوم است که با مکانیزم فلج کردن موقتی ماهیچه های صورت، چین و چروک را از بین می برد و بیشترین استفاده را در زیباسازی و جوانسازی صورت دارد. در واقع بوتاکس نوعی پروتئین تصفیه شده از سم بوتولینوم است. این سم عامل مسمومیت در انسان است که باعث ایجاد نوعی فلج در ناحیه پلک و ماهیچه ها شده و در نتیجه می توان از تزریق بوتاکس برای جلوگیری از انتقال امواج سیگنال از پایانه عصبی به عضلات در ناحیه تزریق شده و در نهایت برای جوان سازی و رفع چین و چروک آن ناحیه از بدن استفاده کرد.

معنی بوتاکس

تقریباً تمامی داروهای تزریقی بوتاکس از ترکیبات بوتولونیوم نوع A ساخته می شوند. این ماده نوعی نوروتوکسین  به معنی سم موثر بر اعصاب بدن است که می‌تواند عملکرد اعصاب را به طور موقت از کار بیندازد. عضلات صورت زمانی حرکت می کنند که دستور انقباض به شکل پیام عصبی از طرف مغز و به وسیله اعصاب حرکتی به آن‌ها برسد. در صورتی که عضله تحت تاثیر سم بوتولونیوم قرار گیرد، عملکرد عصب حرکتی     مختل شده و عضله فلج می‌شود. سم بوتولونیوم توسط نوعی باکتری بی‎هوازی به نام کلستریدیوم بوتولونیوم تولید می‎شود. این باکتری چند نوع مختلف سم تولید می کند که از کشنده‌ترین سم‌های تولید شده در طبیعت به شمار می‌روند. برای یک انسان ۷۰ کیلوگرمی، تنها ۷۰ میلی‌گرم بوتولونیوم می‌تواند کشنده باشد. بوتولونیوم همان سمی است که در صورت نجوشاندن غذاهای کنسروی مثل کنسرو ماهی می تواند منجر به بیماری کشنده بوتولیسم شود. 

بوتولونیوم نوع A علاوه بر کاربردهای زیبایی و از بین بردن چین و چروک های صورت، در درمان مشکلات جسمی و اختلالاتی از قبیل میگرن، انواع سردرد، اسپاسمهای عضلانی، مشکلات ادراری و تناسلی، جلوگیری از فلج های عضلانی در موارد قطع نخاع و فلج مغزی نیز کاربرد دارد اما به دلیل رواج زیاد آن در موارد زیبایی و رفع چین و چروک، اغلب مردم از کاربردهای دیگر آن اطلاعی ندارند. 
 

بوتاکس معمولاً برای سه هدف اصلی مورد استفاده قرار می گیرد:
- جوانسازی پوست صورت
- کنترل تعریق شدید زیربغل
- کنترل اسپاسم عضلانی
که البته بیشترین کاربرد آن در ایران، جهت جوانسازی پوست صورت است. در ادامه مقاله با مزایای بوتاکس و معایب آن به طور کامل آشنا خواهید شد.

تاثیر بوتاکس در جوانسازی پوست چیست؟

ماهیت تاثیر بوتاکس در جوانسازی پوست این است که عضلات را فلج می کند و یا از فعالیت و حرکت آنها به مقدار زیادی می کاهد. در نتیجه می توان از این خاصیت در علم پزشکی در جهت جوانسازی پوست استفاده کرد. به این صورت که بعد از تزریق بوتاکس، حرکت ماهیچه ها به شدت کاهش پیدا کرده و در نتیجه چین و چروکی به وجود نخواهد آمد.
در واقع بوتاکس، بر محل اتصال اعصاب و عضلات اثر کرده و مانع آزاد شدن ناقل شیمیایی به نام استیل کولین از انتهای عصب می شود که از انقباض عضلات جلوگیری کرده و در نتیجه با تزریق آن، چین و چروک ایجاد نمی‌شود. از طرف دیگر، با شل شدن و عدم استفاده طولانی مدت از عضلات، چین و چروک ها به مرور از بین رفته و انقباض عضلات مانع ایجاد چین و چروک های جدید تر می شود.

ماندگاری بوتاکس چقدر است؟

ماندگاری بوتاکس دائمی نیست و بر اثر گذشت زمان به تدریج تاثیر آن از بین می رود و چین و چروک ها دوباره ظاهر می شوند. قطعاً این امر باعث نارضایتی و ناراحتی اشخاص می شود؛ البته چاره آن تزریق مجدد یا ترمیم بوتاکس است.
مدت زمان ماندگاری بوتاکس در هر فرد متفاوت است ولی به طور کلی نتایج تاثیر بوتاکس معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه ادامه پیدا می کند. با رعایت مراقبت های بعد از بوتاکس می توانید تاحدودی ماندگاری آن را افزایش داده و تاثیر بوتاکس روی جوانسازی پوست خود را حفظ کنید. معمولا پیشنهاد می شود که سالی دوبار بوتاکس انجام شود تا نتیجه مثبتی برای جوانسازی پوست با تزریق بوتاکس به دست بیاید.

چه عواملی در افزایش ماندگاری بوتاکس موثر است؟

مصرف مکمل روی قبل از تزریق بوتاکس
تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های روی احتمالاً به گسترش نتایج تاثیر بوتاکس کمک می‌کند. در یک تحقیقات مطالعاتی در سال ،۲۰۱۲ بیمارانی که مکمل ۵۰ میلی گرم روی و یک آنزیم به نام فیتاز دریافت نمودند؛ ۳۰% افزایش ماندگاری اثر بوتاکس را تجربه کردند.
محققات احتمال دادند چون سم بوتولینوم متعلق به گروهی از آنزیم های وابسته به روی است؛ به بدن کمک می‌کند تا روی را جذب کند و درنتیجه ماندگاری آن نیز بیشتر می شود. پس برای کسب بهترین نتیجه حداقل ۴ روز قبل از تزریق بوتاکس مصرف مکمل روی را شروع کنید.
استفاده از بوتاکس با کیفیت
برای مراقبت از پوست توصیه می شود که انواع بوتاکس با کیفیت و مرغوب را تزریق کنید. استفاده از محصولات درجه ۲ یا درجه ۳ یا غیر مرغوب می تواند سلامت پوست شما را به خطر بیندازد. پس با استفاده از بوتاکس درجه یک علاوه بر مراقبت از پوست، تاثیر بوتاکس و ماندگاری آن را طولانی تر کنید.
شروع بوتاکس با مشاهده اولین نشانه های پیری
بهتر است بوتاکس را به تأخیر نیندازید چون هر چه سن شما بیشتر شود؛ چین و چروک‌ها عمق بیشتری پیدا می‌کنند و در نتیجه از بین بردن کامل آنها سخت و زمان‌بر می‌شود. پس به نفع خودتان است که هر چه سریعتر به محض رویت اولین علائم پیری، تزریق بوتاکس را زیر نظر متخصص شروع کنید.

بهترین مراقبت های بعد از بوتاکس چیست و چگونه ماندگاری بوتاکس را افزایش دهیم؟

عدم قرار گرفتن زیر نور مستقیم آفتاب بعد از بوتاکس
وقتی در معرض نور مستقیم آفتاب قرار می‌گیرید؛ خطوط چین و چروک شما برجسته تر می شود. بنابراین بهتر است با این کار نتایج درمان بوتاکس خود را به خطر نیندازید و سعی کنید در صورتی که در طول روز از خانه بیرون می روید حتما از لباس مناسب، کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید.

بعد از تزریق بوتاکس زیاد آب بنوشید
در هر ۲۴ ساعت از شبانه روز به مقدار کافی آب بنوشید تا پوست شما به طور طبیعی آبرسانی شود. با مصرف کافی آب می توانید چین و چروک های خود را کاهش دهید و در نتیجه زمان تاثیر و ماندگاری بوتاکس را افزایش دهید.

مصرف قهوه و الکل را پس از بوتاکس صورت کم کنید
سعی کنید منبع کافئین مورد نیاز بدن را از چای سبز تامین کنید چون چای سبز حاوی آنتی اکسیدان هایی است که به داشتن پوستی بدون چین و چروک و در نتیجه به طولانی تر شدن زمان تاثیر بوتاکس کمک می کند.

برای حفظ نتایج بوتاکس سیگار نکشید
رژیم غذایی سالمی داشته باشید. نیکوتین باعث کاهش جریان خون به پوست شما می شود و در نتیجه پوست از اکسیژن و مواد مغذی محروم می‌شود. پس بهتر است سیگار را ترک کنید و به جای استفاده از سیگار، غذاهایی مانند لبنیات و سبزیجات تازه استفاده کنید تا دچار پیری زودرس در پوست نشوید و بتوانید تاثیر بوتاکس را طولانی تر کنید.

برای افزایش ماندگاری بوتاکس، استرس خود را مدیریت کنید
سعی کنید با ورزش، تنفس عمیق، ماساژ و تفریحات سالم از استرس خود بکاهید. چون استرس زیاد تولید هورمون هایی مثل کورتیزول و تولید کلاژن و الاستین را مهار می‌کند. کاهش این هورمون ها باعث ایجاد خطوط و چین و چروکهای ظریف و ریز می شود. اگر خودتان نمی‌توانید از پس مدیریت استرس بربیاید حتماً با دکتر روانشناس جلسه‌ای داشته باشید.

تزریق بوتاکس به طور منظم
حتماً طبق توصیه متخصص، جلسات تزریق بوتاکس خود را طبق یک برنامه منظم پیگیری کنید. افزایش بیش از حد بوتاکس می‌تواند باعث مقاوم شدن عضلات پوست شده و اثر معکوس روی پوست داشته باشد.

عوارض بوتاکس چیست؟

عوارض بوتاکس آن طور که در شایعات به آن دامن زده شده به هیچ وجه دائمی نیست و در کوتاه مدت از بین می رود. برخی از عوارض موقتی بوتاکس عبارتند از افتادگی پلک، کبودی یا خون مردگی، درد و تورم، علائمی شبیه به آنفولانزا. اما نمی توان این عوارض را به عنوان معایب بوتاکس برشمرد چون بیشتر آنها موقتی هستند.

1. افتادگی‌پلک
این عوارض بوتاکس معمولاً وقتی که سم به ناحیه ای غیر از ناحیه مورد نظر برای تزریق وارد شود؛ اتفاق می افتد. در این شرایط بهترین کار، استراحت مطلق است. چون هر نوع تحرکی باعث افزایش گردش خون و در نتیجه افزایش گسترش سم اطراف ناحیه تزریقی می شود. با چند روز استراحت این عارضه به طور کامل برطرف خواهد شد.
2. کبودی ناحیه تزریق
کبودی یا خون مردگی به عنوان متداولترین عارضه جانبی بوتاکس، حاصل تزریق بیش از حد و غیراستاندارد بوتاکس است که معمولاً در اطراف چشم جایی که تعدد عروق خونی بسیار زیاد است؛ اتفاق می‌افتد. البته کبودی در افرادی که داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین، ویتامین E و ایبوپروفن استفاده می‌کنند؛ بیشتر مشاهده می شود. بنابراین توصیه می شود حداقل یک هفته قبل از انجام بوتاکس مصرف این داروها را قطع کنید. بهتر است برای جلوگیری از مشاهده عوارض جانبی شدید بوتاکس حتماً با پزشک متخصص نیز مشورت گردد.
3. درد و تورم
احتمال وجود درد و تورم بعد از تزریق بوتاکس وجود دارد که در واقع واکنش ایمنی بدن نسبت به یک عارضه می‌باشد و جزو معابی بوتاکس نیست. در این مورد باید حتما از کمپرس یخ استفاده نمود. به هیچ عنوان تا چند روز به ناحیه بوتاکس شده نیز دست نزنید تا درد و تورم سریعتر کاهش پیدا کند.
4. علائمی شبیه به علائم بیماری آنفولانزا
خستگی، ضعف عضلات، آبریزش بینی، گلودرد، تب و حتی عطسه می تواند علائم واکنش بدن به تزریق بوتاکس باشد که به طور معمول تا ۲۴ ساعت ادامه پیدا می‌کند.

تزریق بوتاکس برای چه کسانی توصیه نمی شود؟

تاثیر بوتاکس در افرادی که شرایط زیر را داشته باشند؛ مشاهده نمی شود و معمولا متخصصین به آنها توصیه می کنند که تزریق بوتاکس انجام ندهند:
• نقص سیستم ایمنی
بهتر است کسانی که بیماریهای خودایمنی دارند؛ بوتاکس تزریق نکنند. چون سیستم ایمنی در بدن این افراد ضعیف است و هر عامل جدید می تواند واکنش های آلرژیک ایجاد کرده و موجب تشدید بیماری قبلی شود.
• مشکلات خونی
افرادی که مشکل خونریزی بیش از اندازه دارند یا به علت مصرف داروهایی مثل آسپرین با مشکل رقیق بودن خون مواجه هستند؛ ممکن است بعد از تزریق بوتاکس دچار خونریزی بیش از اندازه و بند نیامدن آن گردند.
• اشخاصی که به مواد بوتاکس آلرژی دارند.
کسانی که برخی مواد دارویی حساسیت دارند؛ نباید از روش بوتاکس برای جوانسازی پوست استفاده کنند چون برخی از مواد موجود در بوتاکس، می تواند علائم آلرژیک مثل عطسه کردن و تب را تشدید کند.
• زنان باردار و شیرده
تاکنون عوارض بوتاکس روی زنان باردار و شیرده بررسی نشده است. امام به علت شرایط خاص زنان باردار و شیرده توصیه می شود تزریق بوتاکس انجام نگیرد. چون سم بتولونیوم می تواند روی نوزاد یا جنین تاثیر منفی داشته باشد.

آیا کسانی که آسم دارند می توانند از بوتاکس استفاده کنند؟

اگر دوز تزریق بوتاکس، استاندارد نباشد ممکن است روی سیستم تنفسی افرادی که به آسم مبتلا هستند؛ تاثیر بگذارد. به همین علت توصیه می شود افرادی که آسم دارند؛ از بوتاکس استفاده نکنند.

بوتاکس گونه چه مزایا و معایبی دارد؟

بوتاکس گونه باعث برجستگی گونه و در نهایت زیبایی صورت می‌شود. این روزها برجسته‌سازی گونه طرفداران زیادی پیدا کرده است. برخی از افرادی که گونه های برجسته دارند؛ به صورت ارثی، اسکلت صورتشان به این شکل فرم گرفته است. ولی افرادی که گونه های پهن و بی حالتی دارند، می توانند از مزایای بوتاکس گونه استفاده کرده و جلوه خاصی به صورت خود ببخشند.
زمانی که بوتاکس به دور چشم پیشانی تزریق می‌شود؛ باعث از بین رفتن خطوط و چین و چروک روی صورت شده و پوست صورت صاف و کشیده می شود و در نتیجه گونه ها برجسته تر نشان داده می‌شوند. از مزایای بوتاکس گونه این است که موجب زیباتر به نظر آمدن صورت افراد و ایجاد اعتماد به نفس در آنها می‌شود.
تزریق بوتاکس نیز مانند هر روش درمانی زیبایی دیگری، معایب خود را دارد. از مهمترین معایب بوتاکس گونه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- بوتاکس می تواند ایجاد آلرژی کند چون حاوی مواد آلرژیک است.
- بوتاکس یک روش موقتی است و باید تجدید شود.
- بوتاکس نیاز به ترمیم دارد.

ترمیم بوتاکس چگونه انجام می گیرد؟

چون نتیجه تزریق بوتاکس دائمی نیست؛ ترمیم بوتاکس در فواصل منظم طبق توصیه متخصصین برای حفظ نتایج جوانسازی پوست صورت، ضروری است. اگر ترمیم بوتاکس بعد از اینکه تاثیر آن از بین رفت؛ انجام نشود؛ چین و چروک ها به حالت اولیه برمی گردد. فواصل ترمیم بوتاکس معمولاً بین ۴ تا ۶ ماه می باشد.

هزینه بوتاکس چقدر است؟

هزینه بوتاکس برحسب اینکه در چه نواحی از صورت تزریق شده و برای از بین بردن چین و چروک ها، چند سی سی از این سم بوتلنیوم باید تزریق شود. نوع مارک و برند نیز در هزینه بوتاکس تاثیر گذار است. البته در کلینیک های زیبایی درمانی معتبر، طی جلسه مشاوره، متخصص پس از بررسی چین و چروک های بیمار، بهترین روش درمانی را برای او تعیین کرده و در صورت نیاز به تزریق بوتاکس، هزینه آن را نیز مشخص خواهد کرد.

جمع بندی
تزریق بوتاکس یکی از روش های جوانسازی پوست صورت است که نتایج آن بسیار سریع و تقریبا بلافاصله پس از جلسه درمانی مشاهده می شود. قیمت بوتاکس نسبت به بسیاری از روش های جوانسازی پوست دیگر، ارزانتر بوده و نتایج آن برای برجسته کردن گونه و کاهش چین و چروک های صورت فوق العاده است.